Türkçede sıkça kullanılan ama yazımı konusunda karışıklık yaratan kelimelerden biri kuruyemiştir. Günlük yaşamda marketlerde, reklam afişlerinde veya sosyal medya paylaşımlarında bu kelimeye hem “kuru yemiş” hem de “kuruyemiş” şeklinde rastlarız. Peki doğru yazım hangisidir? TDK’ya göre kuruyemiş nasıl yazılır, ne anlama gelir ve neden bitişik olmalıdır? Bu yazıda hem dilbilgisel olarak doğru yazımı hem de anlamını detaylı şekilde inceleyelim.
✅ “Kuruyemiş” Nasıl Yazılır?
Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre bu kelimenin doğru yazımı “kuruyemiş” şeklindedir. Yani bitişik yazılır ve ayrı yazımı dilbilgisel olarak yanlıştır.
Doğru: kuruyemiş Yanlış: kuru yemiş ❌ Yanlış: kuru-ye-miş ❌
Bunun nedeni, “kuru” ve “yemiş” sözcüklerinin zamanla anlamca kaynaşarak tek bir kavram oluşturmasıdır. Artık bu iki kelime, tek bir bütün anlam taşır ve birleşik isim olarak değerlendirilir.
💬 “Kuruyemiş” Kelimesinin Anlamı
TDK sözlüğüne göre, kuruyemiş, “kurutulmuş meyve ya da tohumlardan oluşan, çiğ veya kavrularak tüketilen besin grubu” anlamına gelir. Bu grupta yer alan başlıca kuruyemiş türleri şunlardır:
- Fındık
- Ceviz
- Badem
- Fıstık
- Kaju
- Ay çekirdeği
- Kabak çekirdeği
Kuruyemişler; sağlıklı yağlar, protein ve vitaminler açısından zengin oldukları için hem enerji verir hem de günlük beslenmede önemli bir yer tutar. Ayrıca kalp sağlığını destekler, tokluk hissi sağlar ve metabolizmayı hızlandırır.
❌ “Kuru Yemiş” Neden Yanlış Yazım?
“Kuru yemiş” şeklinde ayrı yazıldığında “kuru” kelimesi, “yemiş” sözcüğünü niteleyen bir sıfat gibi görünür. Oysa bu iki kelime birleştiğinde yeni bir anlam doğar ve “kuru yemiş” ifadesinden farklı olarak tek bir kavram ifade eder.
TDK’nın birleşik kelime kurallarına göre:
“Anlamca kaynaşan kelimeler, kalıplaşmış biçimde bitişik yazılır.”
Bu nedenle doğru yazım “kuruyemiş”tir.
📚 “Kuruyemiş” Kelimesinin Kullanım Örnekleri
Doğru yazımı pekiştirmek için birkaç örnek cümleye bakalım 👇
✅ Doğru Kullanımlar:
- Akşam film izlerken bir tabak kuruyemiş hazırladık.
- Kuruyemişler enerji verir ve tok tutar.
- Markette taze kuruyemiş almak istiyorum.
- Bayramlarda genellikle kuruyemiş ikram edilir.
❌ Yanlış Kullanımlar:
- Kuru yemiş aldım.
- Kuru yemişçilerde indirim varmış.
🔠 “Kuruyemiş” Kelimesi Hangi Türde Bir Kelimedir?
“Kuruyemiş”, birleşik isimdir. İki kelimenin anlamca kaynaşarak tek bir kavramı temsil etmesiyle oluşmuştur.
Yapısal olarak:
- “Kuru” → sıfat
- “Yemiş” → isim
- Birleşimi: anlamca kaynaşmış birleşik isim → kuruyemiş
🌰 Kuruyemiş ile İlgili Yaygın İfadeler
Kuruyemiş yalnızca bir kelime değil, Türk kültüründe bir alışkanlık ve paylaşım sembolüdür. Bayramlarda, televizyon karşısında veya dost sohbetlerinde kuruyemiş tabağı her zaman baş köşededir.
Yaygın ifadeler:
- Kuruyemiş tabağı
- Kuruyemiş karışımı
- Kuruyemiş dükkanı
- Kuruyemiş reyonu
- Taze kuruyemiş
Bu ifadelerin tamamında kelimenin bitişik yazılması gerekir.
💡 “Kuruyemiş” Kelimesi SEO Açısından Neden Önemli?
E-ticaret siteleri, bloglar ve online marketler için doğru kelime kullanımı SEO performansını doğrudan etkiler. “Kuruyemiş” kelimesi, Google’da aylık binlerce kez aratılan yüksek hacimli bir anahtar kelimedir.
Yanlış yazım olan “kuru yemiş” kullanıldığında:
- Arama motoru kelimeyi farklı bir terim olarak algılar.
- İçeriğiniz arama sonuçlarında geri düşer.
- Tıklanma oranı ve görünürlük azalır.
Bu nedenle ürün başlıklarında, meta açıklamalarda, etiketlerde ve blog içeriklerinde her zaman “kuruyemiş” yazımı tercih edilmelidir. Ayrıca “kuruyemiş çeşitleri”, “kuruyemiş fiyatları”, “taze kuruyemiş” gibi long-tail (uzun kuyruklu) anahtar kelimelerle desteklenmiş içerikler Google sıralamasında avantaj sağlar.
🔍 Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. “Kuruyemiş” ayrı mı yazılır, bitişik mi? → Bitişik yazılır. Doğru yazım: kuruyemiş
2. TDK’ya göre “kuru yemiş” yazımı doğru mu? → Hayır. “Kuru yemiş” yanlıştır, TDK’ya göre doğru şekli kuruyemiştir.
3. Kuruyemiş kelimesi birleşik isim mi? → Evet, “kuru” + “yemiş” birleşiminden oluşan anlamca kaynaşmış birleşik isimdir.
4. Kuruyemiş örnekleri nelerdir? → Fındık, ceviz, badem, fıstık, kaju, çekirdek gibi besinler kuruyemiş grubuna girer.
5. SEO için hangi yazım kullanılmalı? → Arama motoru dostu ve TDK’ya uygun olan doğru yazım kuruyemiştir.
🥇 Sonuç: Doğru Yazım Tek ve Net — “Kuruyemiş”
Türkçede bazı kelimeler zamanla birleşerek tek anlamlı bir yapıya dönüşür. “Kuruyemiş” de bu kelimelerden biridir. Hem TDK’ya göre doğru yazımı hem de SEO açısından en uygun kullanımı bitişik yazılan kuruyemiş biçimindedir.
Kısacası: ✅ Doğru: kuruyemiş ❌ Yanlış: kuru yemiş
“Kuruyemiş” ayrı mı yazılır, bitişik mi?
Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre bu kelimenin doğru yazımı bitişik şekilde “kuruyemiş”tir. Ayrı yazımı olan “kuru yemiş” yanlıştır.
2. “Kuru yemiş” yazımı neden yanlış?
“Kuru yemiş” ifadesi, dilbilgisel olarak “kuru” sıfatının “yemiş” kelimesini nitelediği bir tamlama gibi görünür. Oysa “kuruyemiş”, anlamca kaynaşarak tek bir kavram haline gelmiştir. Bu nedenle birleşik isim olarak bitişik yazılır.
3. “Kuruyemiş” kelimesinin anlamı nedir?
TDK’ya göre “kuruyemiş”, kurutulmuş meyve veya tohumlardan oluşan, çiğ ya da kavrulmuş şekilde tüketilen besin grubu anlamına gelir. Fındık, ceviz, badem, fıstık, kaju, çekirdek gibi besinler bu gruba dahildir.
4. Kuruyemiş kelimesinin kökeni nedir?
Kelime, “kuru” (nemini kaybetmiş, kurutulmuş) ve “yemiş” (meyve) sözcüklerinin birleşiminden oluşmuştur. Zamanla anlamca kaynaşarak tek bir kavram haline gelmiş ve birleşik isim olarak kalıplaşmıştır.
5. TDK sözlüğünde “kuruyemiş” nasıl tanımlanıyor?
TDK güncel sözlüğüne göre:
Kuruyemiş: Kurutulmuş meyve ya da tohumlardan oluşan, genellikle çiğ veya kavrularak tüketilen besin türü.
Günlük kullanımda doğru örnekler nelerdir?
- Markette taze kuruyemiş almak istiyorum. ✅
- Bayramlarda genellikle kuruyemiş ikram edilir. ✅ Yanlış: “Kuru yemiş aldım.” ❌
9. “Kuruyemiş” kelimesinin çoğulu nasıl yazılır?
Çoğul hali kuruyemişler şeklindedir. Doğru: “Kuruyemişler enerji verir.” Yanlış: “Kuru yemişler enerji verir.”